Οδοιπορικό στο απόκοσμο σανατόριο της Πάρνηθας



Σαν από σκηνή της ταινίας του
 Στάνλεϊ Κούμπρικ "Η λάμψη" σε μια στροφή του δρόμου και μέσα από την ομίχλη ξεπροβάλλει μπροστά μας το απόκοσμο σανατόριο της Πάρνηθας η πρώην ξενοδοχείο Ξενία επιβλητικό, γεμάτο θρύλους και ιστορίες από το παρελθόν που το στοιχειώνει....

Ακατανόητα γκράφιτι, παράξενοι ήχοι, ουρλιαχτά, σκιές που τρέχουν στους ατελείωτους διάδρομους, μορφές και σύμβολα χαραγμένα στους τοίχους, συνθέτουν ένα τρομακτικό και συνάμα εντυπωσιακό σκηνικό, σε έναν χώρο που κάποτε άνθρωποι πέθαιναν ταλαιπωρημένοι από την φυματίωση.



Η περιοχή πριν την καταστροφική πυρκαγιά του 2007 ήταν καταπράσινη. γεμάτη δέντρα. που σε συνδυασμό με το απόμακρο του αστικού κέντρου. αποτελούσε τον ιδανικό τόπο για την δημιουργία ενός νοσοκομείου για φυματικούς, καθώς ο καθαρός αέρας συνέβαλλε πολύ στο να αναπνέουν οι ασθενείς καλύτερα και να ανακουφίζονται, έστω και λίγο από την βάρια ασθένεια τους.

Έτσι το 1914 η Ιερά μονή Ασωμάτων-Πετράκη προσφέρει την έκταση αυτή στον Ευαγγελισμό, για να δημιουργηθεί ένα άσυλο νοσηλείας των φυματικών. Εκατοντάδες ασθενείς περάσαν από κει τα τριάντα χρόνια που λειτούργησε, με τους περισσότερους να μην καταφέρνουν να βγουν ζωντανοί από κει μέσα.


Το μεγάλο σαλόνι με το ξύλινο πάτωμα...

Δεκάδες ασθενείς από την Αθηνά αλλά και από όλη την Ελληνική επικράτεια, καταφεύγουν στο σανατόριο της Πάρνηθας ζητώντας γιατρειά, με αρκετούς εξ αυτών μην έχοντας να πληρώσουν τα νοσηλεία, που ήταν από 300 έως 480 δραχμές το μηνά, να κατασκηνώνουν απ' έξω. Τη δεκαετία 1929-1938, στην Ελλάδα πεθαίνουν σχεδόν 100. 000 άνθρωποι από φυματίωση.



Ο πόλεμος του 40 έφερε κακουχίες και βοήθησε την ασθένεια να επεκταθεί σε περισσότερο κόσμο, υπολογίζεται ότι μεταξύ των χρονολογιών 1941 και 1943, 18. 000 ασθενείς χάνουν τη μάχη με τη φυματίωση, σε Αθηνά και Πειραιά.

Το 1950, με την ανακάλυψη της πενικιλίνης το σανατόριο παράκμασε, το 1965 πέρασε στην ιδιοκτησία του ΕΟΤ έναντι 6. 500. 000 δραχμών. ο οποίος το μετέτρεψε σε ξενοδοχείο με την ονομασία "ΞΕΝΊΑ," στη συνέχεια έγινε σχολή τουριστικών επαγγελμάτων, με αυτή την μορφή συνέχισε την λειτουργία του μέχρι το 1985, οπότε και εγκαταλείφθηκε.


Στον χώρο του σαλονιού ένα επιβλητικό γκράφιτι..

Στο σανατόριο θα νοσηλευτεί και ο ποιητής Γιάννης Ρίτσος από τον Οκτώβριο του 1937 ως τον Απρίλιο του 1938. Ο Γιάννης Ρίτσος δεν θεραπεύθηκε, αλλά κατά την παραμονή του εκεί έγραψε τρία έργα: «Μια πυγολαμπίδα φωτίζει τη νύχτα» (1937), «Όνειρο καλοκαιρινού μεσημεριού» (1938, αφιερωμένο στο Βασίλη Ρώτα), «Εαρινή Συμφωνία» (1938).


Απόσπασμα από το ποίημα του Γιάννη Ρίτσου, "Όνειρο καλοκαιρινού μεσημεριού"

Aποσπάσματα από την Εαρινή Συμφωνία:

Θ' αφήσω τη λευκή χιονισμένη κορυφή που ζέσταινε μ' ένα χαμόγελο την απέραντη μόνωσή μου.

Θα τινάξω απ' τους ώμους μου τη χρυσή τέφρα των άστρων καθώς τα σπουργίτια τινάζουν το χιόνι απ΄ τα φτερά τους....

Τις νύχτες αφουγκραζόμουν τους θρόους της σιγής κ' η ανάσα του χαμόγελου δε γνώριζε τη μετάνοια...

Δε νιώθεις την ωχρή παρουσία του αιθέρα και του ιωδίου την πληγωμένη κραυγή της παραφροσύνης μια μυρωδιά βροχής που πέφτει σε παγωμένα τζάμια εσπερινά σανατορίων και ψυχιατρείων;

Αγαπούμε τη γη, τους ανθρώπους και τα ζώα

Τα ερπετά, τον ουρανό και τα έντομα Είμαστε, είμαστε κι εμείς όλα μαζί Μαζί κι ο ουρανός και η γη.

Καλοί μου άνθρωποι πως μπορείτε να σκύβετε ακόμη;

Πως μπορείτε να μη χαμογελάτε; Ανοίξτε τα παράθυρα.

Νίβομαι στο φως βγαίνω στον εξώστη γυμνός ν΄ αναπνεύσω βαθιά τον αιώνιο αγέρα με τ΄ αδρά μύρα του νοτισμένου δάσους με την αλμύρα της απέραντης θάλασσας Αστράφτει ο κόσμος ακούραστος. Κοιτάχτε.»



Η θεωρία της αισθητικής αξίας των ερειπίων

Η θεωρία της αισθητικής αξίας των ερειπίων, είναι πολύ απλή και βασίζεται στο σκεπτικό ότι τα κτήρια πρέπει να σχεδιάζονται έτσι ώστε αν κάποια στιγμή καταρρεύσουν, ν' αφήνουν πίσω τους αισθητικά ευχάριστα ερείπια.

Η ιδέα αυτή αναπτύχθηκε από τον κύριο αρχιτέκτονα του Γ' Ράιχ, Albert Speer, όταν δούλευε πάνω στα σχέδια της Ολυμπιάδας του 1936 και είναι γνωστή ως η “Θεωρία της Αξίας των Ερειπίων” [Die Ruinenwerttheorie],

Ο Χίτλερ στήριξε πολύ αυτή την ιδέα ο οποίος ήλπιζε ότι τα ερείπια του κράτους του θα στεκόντουσαν εφάμιλλα προς αυτά του κράτους των αρχαίων Ελλήνων και των Ρωμαίων. Ίσως κανένα άλλο σύγχρονο ερείπιο της Αττικής δεν στέκει πιο εμβληματικά από το σανατόριο της Πάρνηθας....

Η μελέτη και η επίβλεψη της κατασκευής του γίνεται από τον αρχιτέκτονα Ιωάννη Α. Αντωνιάδη, σε έκταση 2000 στρεμμάτων.



Οι ατελείωτοι διάδρομοι με τις δεκάδες πόρτες και τα δωμάτια δεξιά και αριστερά, είναι ένα από τα χαρακτηριστικά του σανατορίου, που δίνουν την αίσθηση του φόβου στον επισκέπτη, καθώς δεν ξέρει τι μπορεί να περιέχει το κάθε δωμάτιο που προσπερνά...


Οι σκάλες για τον δεύτερο όροφο

Με την μεγάλη φωτιά του 2007 ομάδες αντιεξουσιαστών εγκαταστάθηκαν για κάποιο διάστημα στο πρώην ξενοδοχείο Ξένια, κάτι που μπορούμε να το καταλάβουμε από τα συνθήματα που έχουν μείνει στους τοίχους, ακόμα και στις μέρες μας.

Το δεύτερο υπόγειο έχει καεί ολοσχερώς και αυτό γιατί τον Ιούλιο του 2010, έσκασε βόμβα που έφτιαχνε συλληφθέντας υποψήφιος βουλευτής της Χρυσής Αυγής, στο νομό Αιτωλοακαρνανίας.

Το τρομακτικό δεύτερο υπόγειο, μυρίζει έντονα καμένο, ενώ οι τοίχοι του είναι μαύροι και γεμάτοι με μια ουσία σαν λάδι στο πάτωμα από την έκρηξη της βόμβας, δίνοντας ακόμα έναν τόνο στο ήδη βαρύ του αέρα.


Ενα ανατριχιαστικό μέρος του δευτέρου ορόφου...

Οι δυο τελευταίοι όροφοι σώζονται σε πολύ καλή κατάσταση, με αποκορύφωμα το "ανήσυχο" δωμάτιο του τρίτου ορόφου. Πρόκειται για ένα πολύ παράξενο δωμάτιο, γεμάτο ακατανόητα ιερογλυφικά που κανείς δεν έχει καταλάβει σε ποια γλωσσά είναι γραμμένα και σε τι αποσκοπούν, ομάδες που ασχολούνται με το παραφυσικό, έχουν στείλει σε πρεσβείες διάφορων χώρων φωτογραφίες, προκειμένου να μάθουν την γλωσσά που είναι γραμμένα, χωρίς μέχρι τώρα κάποιο αποτέλεσμα.

Το δωμάτιο είναι πάντα σκουπισμένο και καθαρό, σε αντίθεση με τα υπόλοιπα, γεγονός που μας κάνει να πιστεύουμε ότι εκεί μέσα γίνονται κάποιου είδους τελετές.

 
Το απόκοσμο δωμάτιο του τρίτου ορόφου με τα μυστηριώδη ιερογλυφικά

Αστικοί μύθοι για το Ξενία

Παλιότερα στο σανατόριο υπήρχε ένα κοριτσάκι το οποίο, στα τελευταία του πλέον από τη φυματίωση, δεν μπορούσε να πιει ούτε μια στάλα νερό.

Ζήτησε, λοιπόν, από κάποιον νοσοκόμο να τη συνοδέψει πάνω στην Πηγή της Κυράς, που βρίσκεται στο τελευταίο καταφύγιο της Πάρνηθας, το Φλαμπούρι. 

Τελικά το κοριτσάκι δεν πρόλαβε να πάει πάνω, ξεψύχησε στο δρόμο. Από τότε λέγεται πως διάφοροι περαστικοί που περνούν από το Ξενία βλέπουν ένα ασπροφορεμένο κοριτσάκι να τους λέει να τη συνοδέψουν πάνω, στην Πηγή της Κυράς.

Στο πρώτο υπόγειο του κτιρίου κυκλοφορεί ένας «μουστακαλής» που εμφανίζεται κι εξαφανίζεται ξαφνικά, αμίλητος και απόμακρος, λένε ότι είναι ο μάγειρας του σανατορίου και ότι φυλάει τους επισκέπτες από κάποια διαβολική δύναμη, που κυριαρχεί στα υπόγεια του απόκοσμου ερειπίου

Το υπόγειο, ακόμα και με καύσωνα είναι δροσερό, λόγω των ρευμάτων αέρα στο σημείο και τα σπασμένα παράθυρα. Ακόμα και την ήμερα, λίγοι είναι αυτοί που θα διάβουν τα απρόσιτα και σκοτεινά υπόγεια, εμείς το τολμήσαμε και σας τα παρουσιάζουμε στις παρακάτω φωτογραφίες.


Ο σκοτεινός διάδρομος του πρώτου υπογείου


Τα μαγειριά στο πρώτο υπόγειο..

Προχωράμε πιο μέσα στο πρώτο υπόγειο...




Το φαινόμενο των orbs έντονο σε αυτό το σημείο του υπογείου...


Το απόκοσμο και φρικιαστικό δεύτερο υπόγειο


Μια ξύλινη καρέκλα στα σκοτάδια του δεύτερου υπογείου μπρρρ...

Τα τελευταία χρόνια, το κτήριο έγινε ακόμα πιο ασταθές και επικίνδυνο, ο κόσμος που ήθελε να το επισκεφτεί ήταν παρά πολύς, ειδικά τα σαββατοκύριακα και τις αργίες, όποτε και να πήγαινε κάποιος εκεί συναντούσε ανθρώπινη παρουσία, οικογένειες με τα παιδιά τους, ζευγάρια, παρέες φίλων και φυσικά φωτογράφοι, καλλιτέχνες που γύριζαν βιντεοκλίπ και κάθε λογής επίδοξοι κυνηγοί φαντασμάτων, είχαν σαν σημείο αναφοράς το στοιχειωμένο κτήριο της Πάρνηθας.

Με σκεπτικό την ασφάλεια των πολιτών, η περιφέρεια Αττικής, σφράγισε για ακόμα μια φορά τις εισόδους του κτηρίου και από ότι μάθαμε, γκρέμισε και τις σκάλες που οδηγούν στους ορόφους, αποτρέποντας έτσι τον οποιοδήποτε να εισέλθει, ενώ για κάποιο διάστημα φυλασσόταν και από εταιρία σεκιούριτι.

Δείτε το οδοιπορικό μας στο βίντεο που ακολουθεί

            

Αποστολή - Φωτογραφίες; Ομάδα ερευνών του Memory Life
καλοκαίρι 2016

Επιμέλεια: Χάρης Ντακ