Οι εραστές της θεατρικής τέχνης: Συνέντευξη με ερασιτέχνη ηθοποιό

 


Εραμαι (αγαπώ) και τέχνη...

Το λατινικό amator "εραστής έδωσε λαβή στο να πλαστεί τον 15ο αιώνα η γαλλική λέξη amateur που εξειδικεύθηκε στην έκφραση amateur d'art "εραστής της τέχνης".

Ο Γάλλος συγγραφέας Chateaubriand, αναφερόμενος στα ερείπια της Αθήνας, έγραψε ότι αυτά είναι «...bien connues des amateurs des arts», δηλαδή, «είναι γνωστά στους εραστές των τεχνών».

Από το φραστικό αυτό σύνθετο, ο Έλληνας λογοτέχνης Γεώργιος Στρατήγης (1859-1938) έπλασε το 1887, τη λέξη «ερασιτέχνης». "Ο αφιερωμένος στην τέχνη από ευχαρίστηση, από αγάπη".



Μπορεί να διακρίνει κανείς μια αδιαφορία, ίσως και σνομπισμό από μια μερίδα ανθρώπων ως προς το ερασιτεχνικό θέατρο και ως προς κάθε μορφή ερασιτεχνικής τέχνης γιατί επικρατεί η ιδέα ότι αποτελεί κάτι κατώτερο αφού δεν έχει τις προδιαγραφές του επαγγελματικού θεάτρου. Δεν είναι πραγματική τέχνη αλλά κάτι υποδεέστερο.

Γράφει Μιρέλλα Μάνωλα

Ξεκινάνε προκατειλημμένοι χωρίς την διάθεση να γνωρίσουν κάτι καινούργιο, μια προσπάθεια ανθρώπων που υποκινούνται από την ανιδιοτελή αγάπη τους για αυτό που υπηρετούν, το θέατρο και μόνο αυτό. Ανθρώπους που τους ενώνει η επιθυμία τους να μάθουν, να εξελιχθούν και να ανακαλύψουν νέες πτυχές του εαυτού τους μέσω της θεατρικής τέχνης. Υπάρχουν όμως και αυτοί που βλέπουν τα πράγματα διαφορετικά.

H ερασιτεχνική ενασχόληση με το θέατρο, δεν σημαίνει ότι δεν επιδιώκεις το καλύτερο αποτέλεσμα, ότι δεν ασχολείσαι σοβαρά και ολοκληρωμένα, ότι δεν δίνεις τον καλύτερο σου εαυτό, ότι δεν δεσμεύεσαι κατά κάποιο τρόπο, ότι δεν αφοσιώνεσαι και δεν αφιερώνεις χρόνο σε αυτό. Υπάρχει επαγγελματισμός, αγάπη και σεβασμός για το θέατρο.

Στα πλαίσια του 9ου Διαδημοτικού Φεστιβάλ Ερασιτεχνικού Θεάτρου Δήμων Αττικής, ενός θεσμού που υπάρχει εδώ και 8 χρόνια και που μέσα από αυτό αναδεικνύονται, εξασκούν και προβάλλουν αυτό που αγαπούν, οι ερασιτέχνες ηθοποιοί, συμμετέχουν θεατρικές ομάδες από διάφορες περιοχές της Αττικής.

Αποτελεί μια σημαντική προσπάθεια των Δήμων να προβάλλουν και να φέρουν σε επαφή το ερασιτεχνικό θέατρο με τον κόσμο, τους φίλους του θεάτρου και μια ευκαιρία για μας τους θεατές να απολαύσουμε νέα ταλέντα, νέες προσπάθειες, πολλές από τις οποίες δεν έχουν τίποτα να ζηλέψουν από έναν επαγγελματία ηθοποιό.

Μία από τις θεατρικές ομάδες που συμμετέχουν σε αυτό το φεστιβάλ είναι το Θεατρικό Εργαστήρι «Ρενδία Λέξις» το οποίο ξεκίνησε την λειτουργία του, το 1996 στον Άγιο Ιωάννη Ρέντη. Το όνομά του δηλώνει τον τόπο καταγωγής του («Ρενδία» – Ρεντιώτικη).

Αξίζει τον κόπο να ασχοληθεί κανείς και να γνωρίσει καλύτερα τον χώρο αυτό. Στην προσπάθεια αυτή, μου δόθηκε η ευκαιρία να μιλήσω με την Έλενα Μωραίτου (ιδιωτική υπάλληλος και ερασιτέχνης ηθοποιός στο θεατρικό εργαστήρι Ρενδία Λέξις). Απολαμβάνοντας λοιπόν τον πρωινό μας καφέ στο Θησείο, ξεκινήσαμε την κουβέντα μας για το ερασιτεχνικό θέατρο και την προσωπική εμπειρία της Έλενας στον χώρο αυτό.

Μ.Μ.  Πότε ξεκίνησες να ασχολείσαι με το θέατρο;

Ε.Μ. Το θέατρο για μένα ήταν μια εντελώς τυχαία επιλογή. Πριν τρία χρόνια, μια φίλη, και συγκεκριμένα ήταν η μαμά μιας φίλης της κόρης μου της Λυδίας, συμμετείχε σε αυτή την ομάδα, την ερασιτεχνική ομάδα, πολλά χρόνια πριν.
Εγω παρακολουθούσα τις παραστάσεις και γενικά μου αρέσει πολύ το θέατρο, ωστόσο δεν ήταν ποτέ στις δικές μου σκέψεις ή στα πλάνα δράσης μου να συμμετέχω σε κάτι αντίστοιχο.

Εντελώς τυχαία μου το πρότεινε, μάλλον με "πίεσε" λιγάκι δελεάζοντάς με και στο γεγονός ότι υπήρχε και μια χοροκίνηση σαν δεύτερο μάθημα, το οποίο ουσιαστικά ήταν και λίγο για προσωπική ανάπτυξη και ισορροπία και έτσι ξεκίνησα, τυχαία.

Ουσιαστικά ήταν ένα τρίμηνο μαθημάτων και μια εισαγωγή στο χώρο του θεάτρου με απλές μεθόδους και μετά μπαίναμε στην διαδικασία επιλογής έργου, όπως συμβαίνει κάθε χρόνο. Από τον Ιανουάριο και μετά οι σκηνοθέτες επιλέγουν μεταξύ δύο έργων (έχουμε 2 σκηνοθέτες στον Δήμο), επιλέγουν ένα παιδικό έργο και ένα έργο ενηλίκων.

Την πρώτη χρονιά με επέλεξαν για έργο ενηλίκων, σαν εμπειρία ήταν μοναδική, δεν το συζητώ, το θέμα είναι επειδή με ρωτάς πως ξεκίνησα, θα σου πω ότι βρέθηκα από περιέργεια, στην πορεία είδα ότι με γέμιζε γενικά σαν διαδικασία γιατί άρχισα να ψάχνω κομμάτια του εαυτού μου, το οποίο θεωρούσα αδύνατο ότι θα έμπαινα στην διαδικασία να κάνω, δηλαδή ουσιαστικά άρχισα να πιέζω τα όριά μου λίγο προς τα έξω,και αυτό με βοήθησε γενικά και σαν άνθρωπο, έγινα περισσότερο εξωστρεφής και ένιωσα ότι δεν υπάρχουν γενικότερα όρια στον άνθρωπο. Ακόμα και όταν λες δεν μπορώ, αν το προσπαθείς γίνεται, αρκεί να το θέλεις βασικά.

Επίσης θα σου πω εδώ, ως Έλενα ότι, αυτό που λένε ότι όλα τα πράγματα έρχονται την στιγμή που πρέπει, έτσι έγινε και με το θέατρο, δηλαδή, θεωρώ ότι η συγκυρία ήρθε ακριβώς την στιγμή που έπρεπε για μένα.. Είχα τον χρόνο, είχα την θέληση και στην πορεία ανακάλυψα και άλλα πράγματα που με οδήγησαν τελικά να γίνει ή κύρια επιλογή μου σαν δραστηριότητα εκτός της εργασίας και της οικογένειας.

Μ.Μ. Ποια ήταν αυτά τα πράγματα που τελικά σε οδήγησαν στην συγκεκριμένη επιλογή; Γιατί το θέατρο και όχι κάτι άλλο;

Ε.Μ. Κατ' αρχήν όταν μου το πρότεινε η Κέλλυ, ήμουν πολύ διστακτική, γιατί σαν άνθρωπος ήμουν πολύ εσωστρεφής και μόνο στην ιδέα ότι θα είμαι επί σκηνής με έπιανε πανικός.

Πήγα με πολύ επιφύλαξη και πιο πολύ δήλωσα ότι θέλω να παρίσταμαι και να βοηθάω. Αλλά στην πορεία και εφόσον είδα ότι με επιλέξανε τελικά, ήμουν στις επιλογές των συμμετεχόντων, ένιωσα ότι είχα ένα μερίδιο ευθύνης γι' αυτό, δηλαδή έπρεπε να το φέρω εις πέρας όσο μπορούσα καλύτερα και έτσι αποφάσισα και να το κάνω, και να το κάνω όσο πιο σωστά μπορώ, τουλάχιστον με βάση τα δεδομένα τα δικά μου.

Μ.Μ. Μίλα μου λίγο για τις παραστάσεις που παρουσιάζετε.

Ε.Μ. Η ομάδα του Δήμου Νίκαιας-Ρέντη συμμετέχει στο Διαδημοτικό Φεστιβάλ, είναι ένα Φεστιβάλ Δήμων που ουσιαστικά ανταλλάσσει παραστάσεις μεταξύ των συμμετεχόντων, ας πούμε τώρα θα σου πω κάποιους Δήμους που θυμάμαι. Εκτός από τον Δήμο Νίκαιας - Ρέντη που παίζουμε σταθερά, είναι ο Δήμος Ταύρου-Μοσχάτου, είναι ο Δήμος Αγίας Παρασκευής, ο Δήμος Περιστερίου, ...είναι αρκετοί.

Ως Διαδημοτικό Φεστιβάλ, ουσιαστικά οι παραστάσεις που ετοιμάζουμε, - παίζουμε εμείς στους Δήμους και αυτοί σε εμάς - συνήθως είναι από μέσα Ιουνίου μέχρι και τέλος Σεπτεμβρίου ή και τις πρώτες μέρες του Οκτώβρη. Σε κάθε Δήμο, είναι μια σεζόν, περίπου 20 μέρες παίζονται παραστάσεις σε κάθε Δήμο. Είναι δωρεάν αυτές οι παραστάσεις γι' αυτούς που παρακολουθούν τα έργα και ουσιαστικά εξαρτάται από την καλή διάθεση και από την ενέργεια των συμμετεχόντων.

Τα έργα που ανεβάζουμε εμείς, είναι συνήθως δύο ειδών, ένα ενηλίκων και ένα παιδικό γι'αυτό και έχουμε δύο σκηνοθέτες. Στο ενηλίκων, την προετοιμασία και όλη την μέριμνα την έχει ο Ναρλής Παναγιώτης ο οποίος είναι αντίστοιχα σκηνοθέτης και στον Δήμο Ταύρου και Μοσχάτου και στο παιδικό είναι η Εύη Σιδέρη.

Εμείς φέτος ετοιμάζουμε ένα παιδικό, "Οι περιπέτειες του Πινόκιο". Θα σου πω ότι γενικά, για τα έργα που ανεβάζουμε, - και θεωρώ ότι κυρίως έτσι κινούνται όλοι όσοι ετοιμάζουν έργα στο Διαδημοτικό Φεστιβάλ, προσπαθούμε να βρούμε κάποιες εκτελέσεις, κάποιες μεταφράσεις που δεν έχουν δικαιώματα, γιατί καλούμαστε να πληρώσουμε και δικαιώματα επί του έργου, οπότε, ο Πινόκιο ας πούμε, είναι μια διασκευή.

Προσπαθούμε να φτιάξουμε κάτι το οποίο δεν θα προκαλέσει χρηματική συνεισφορά σε κάποιον. Είναι ωστόσο μια πάρα πολύ ωραία δουλειά. Αυτό που γίνεται είναι το εξής, μετά την προετοιμασία, επιλέγουν οι σκηνοθέτες, για το ποιος θα συμμετέχει πού, ανάλογα με τις ικανότητες που έχει ο καθένας αλλά και ικανότητες να μην έχεις, αν έχεις θέληση νομίζω ότι συμμετέχεις στο κομμάτι που μπορείς.

Είμαστε όλοι ερασιτέχνες άρα δεν υπάρχει η έννοια του πληρώνομαι άρα πρέπει να παρευρίσκομαι, το κάνουμε όλοι γιατί το θέλουμε, το αγαπάμε και δεσμευόμαστε. Από κει και πέρα, συνήθως έτσι όπως το βιώνω εγώ, το αποτέλεσμα είναι άριστο.

Μ.Μ. Τι ιδιαιτερότητες παρουσιάζει το παιδικό θέατρο σε σχέση με το θέατρο ενηλίκων;

Ε.Μ. Θα σου μιλήσω με βάση την προσωπική μου αίσθηση γιατί ουσιαστικά είναι η πρώτη φορά που συμμετέχω σε παιδικό.

Τα δύο προηγούμενα χρόνια ήμουν σε ενηλίκων. Αυτό που διαπιστώνω, είναι καταρχήν, ότι η παράσταση πρέπει να έχει ένα συγκεκριμένο ρυθμό, όλες οι παραστάσεις πρέπει να έχουν ένα ρυθμό, ωστόσο στο παιδικό, επειδή απευθύνεσαι σε κοινό αρκετά αυστηρό, όσο και να σου φαίνεται περίεργο, είναι αυστηρό και είναι και αμείλικτο το παιδικό κοινό, θα πρέπει το έργο να είναι πολύ καλά δομημένο και από θέμα συντελεστών και αποτελέσματος αλλά και από θέμα ροής, δηλαδή, εάν έχει κενά ή δεν είναι σωστά στημένη η παράσταση, τα παιδιά αρχίζουν και χαλαρώνουν, κάνουν θορύβους, τρέχουν, μετακινούνται, χάνουν το ενδιαφέρον τους και αυτό ουσιαστικά για τον ηθοποιό που είναι επί σκηνής είναι δίκοπο μαχαίρι, γιατί το πιο σημαντικό επί σκηνής είναι να είσαι εστιασμένος και να μπορείς να αποδώσεις.

Αν λοιπόν γίνεται φασαρία, που με τα παιδιά δεν είναι ότι λες ένα σουτ και τελείωσες, το έχεις χάσει, άρα λοιπόν το σημαντικό στην παράσταση την παιδική είναι το αποτέλεσμα να είναι όσο γίνεται πιο δομημένο και πιο σωστά στημένο για να έχεις το ενδιαφέρον τους και την προσοχή τους καθ' όλη την διάρκεια της παράστασης.

Αυτό που συνήθως χαρακτηρίζει τις παιδικές παραστάσεις και πάντα κατά την δική μου άποψη, είναι ότι έχουν περισσότερη μουσική, περισσότερο ρυθμό, αυτό είναι και ένα κομμάτι από το οποίο νομίζω τα παιδιά παίρνουν στοιχεία. Συνήθως στο μονόλογο, ή στην ανταλλαγή διαλόγων είναι πιο κουραστικό, ενώ με τις εναλλαγές, τα χρώματα, στην κίνηση και στην μουσική, νομίζω, οτι τραβάει περισσότερο το ενδιαφέρον τους.

Μ.Μ. Πώς αντιμετωπίζεις το άγχος στην σκηνή;

Ε.Μ. Θα σου πώ ότι το μεγαλύτερο άγχος και στρες είναι πριν βγεις στην σκηνή, για μένα, γι'αυτό και πριν ξεκινήσει η παράσταση, κάνουμε κάποιες ασκήσεις οι οποίες είναι και χαλαρωτικές και προετοιμασίας για το σώμα για να δεχτεί την κίνηση, και στις αρθρώσεις και φωνητικά, για να είσαι έτοιμος, γιατί πρέπει να έχεις και ένταση στο λόγο σου (και στην κίνηση).

Εκτός αυτού, ουσιαστικά με αυτή την διαδικασία όλη, μπαίνεις στην κατάσταση που πρέπει να υποδυθείς, δηλαδή βάζεις το μυαλό σου στην συνθήκη όπου ξεχνάς την Έλενα, ξεχνάς το τι είσαι, και μπαίνεις στην διαδικασία του ρόλου σου.

Πριν λοιπόν βγω στην σκηνή, εγώ προσωπικά, δεν μπορώ να σου περιγράψω το άγχος που έχω, είναι πάρα πολύ, νιώθω ότι καταρρέω λίγο πολύ, μέχρι να βγω. Όταν βγω και φύγει η πρώτη ατάκα, αυτό ουσιαστικά φεύγει και είμαι προγραμματισμένη, δηλαδή νιώθω ότι πρέπει να έχω όλες τις αισθήσεις μου σε εγρήγορση, γιατί το θέατρο είναι ανταλλαγή ατάκας, δεν υπάρχει κενό, πρέπει να είσαι άμεσα στην επόμενη είτε έχει κίνηση είτε δεν έχει.

Άρα λοιπόν βγαίνοντας επί σκηνής, εάν έχεις από πριν προετοιμαστεί, δεν υπάρχει άγχος, είσαι πλέον σαν προγραμματισμένος, για να αποδώσεις στο μέγιστο αυτό που έχεις κάνει πρόβα εδώ και πάρα πολύ καιρό, γιατί οι πρόβες είναι ατελείωτες.

Το καλύτερο συναίσθημα είναι όταν χαιρετάμε, εκεί νιώθεις, όχι ότι τελείωσε και έφυγε από πάνω σου, βασικά από το χειροκρότημα εισπράττεις την ανταμοιβή σου, καταλαβαίνεις αν ο άλλος πέρασε καλά και αυτό είναι το κυριότερο για σένα.

Μ.Μ. Με ποιους τρόπους σε έχει βοηθήσει το θέατρο;

Ε.Μ. Με πάρα πολλούς τρόπους, Κατ' αρχήν ανοίχτηκα πολύ σαν άνθρωπος. 'Ήμουν πολύ εσωστρεφής, κυρίως λόγω παρουσίας, δεν ήμουν ποτέ ευχαριστημένη με την παρουσία του σώματός μου, γενικά με την παρουσία μου.

Ήταν ένα σημαντικό κίνητρο για μένα, για να γίνω καλύτερη και σαν άνθρωπος αλλά κυρίως στο φαίνεσθαι το οποίο δεν μου άρεσε καθόλου. Όταν λοιπόν μου ανακοινώθηκε ότι θα συμμετέχω στην πρώτη παράσταση, πριν τρία χρόνια, ανεβάζαμε τότε την "Τελετή" και εγώ ήμουν η Κική, το πρώτο πράγμα που σκέφτηκα ήταν ότι πρέπει να αντιμετωπίσω τον εαυτό μου και το θέμα του βάρους που είχα και σκέφτηκα ότι είναι το σημείο καμπής ή θα πρέπει να κάνω κάτι γι' αυτό ή τέλος πάντων να το αποδεχτώ, δύο ήταν οι λύσεις.

Και όλο αυτό με έβαλε σε μια διαδικασία, που πολύ σταδιακά μπήκα στην λογική ότι πρέπει να προσέχω γενικά το τι βάζω στον οργανισμό μου, το πόσο σέβομαι το σώμα μου, πράγμα το οποίο απέδωσε σε μάκρος χρόνου, δεν το συζητάω, απέδωσε τόσο όσο.

Ωστόσο εκτός από αυτό, που για μένα ήταν το βασικότερο, γιατί το πάλευα πάρα πολλά χρόνια, κατάφερα να μην κρύβομαι, γιατί κρυβόμουν, δηλαδή μπορεί να ήμουν πάντα κοινωνική, να ήμουν πάντα φιλικός άνθρωπος, να μην είχα ουσιαστικά πρόβλημα στις συναναστροφές μου, ωστόσο πάντοτε με γνώμονα το βάρος μου, κρυβόμουνα, είχα την τάση να χάνομαι από τις παρέες μου, πλέον δεν με νοιάζει τίποτα, δηλαδή αυτό το πράγμα έχει παρέλθει για μένα, νιώθω πολύ καλά με τον εαυτό μου, νιώθω πολύ καλά με την Έλενα, με βοήθησε πολύ σε αυτό το θέατρο, δηλαδή έθεσα άλλες βάσεις πλέον στο τι είμαι και τι μπορώ να κάνω, ξέφυγα από το πλαίσιο του φόβου και της εσωστρέφειας και έγινα πολύ πιο δυναμική, αυτό ένιωσα, ότι έγινα πολύ πιο δυναμική σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια.

Εκτός αυτού, μέσα από αυτή την συναναστροφή με διαφορετικούς ανθρώπους, διαφορετικές ηλικίες επίσης, η αλήθεια είναι ότι μαθαίνεις πολλά πράγματα, μπαίνεις σε άλλη κουλτούρα, σε άλλη λογική νεοτέρων ή συμβουλές παλαιοτέρων κτλ, που είναι πάρα πολύ χρήσιμο. Είναι πολύ σημαντικό, βασικά όταν μπαίνεις σε μια τέτοια ομάδα να "δένεις", δηλαδή να γίνεσαι ένα παρεάκι.

Εγώ έγινα ένα παρεάκι μαζί τους και θεωρώ ότι αυτό ήταν για μένα ένα πολύ μεγάλο δώρο και αν με ρωτούσε κάποιος σήμερα αν αυτό θα το άλλαζα, δεν θα το άλλαζα, δηλαδή παρ' όλο που αφιερώνω πολύ χρόνο, πολύ προσωπικό χρόνο και κόβω και από την οικογένεια πολλές φορές θεωρώ ότι αυτό το πράγμα με συντηρεί και κρατάει ισορροπίες για μένα ακόμα και από το άγχος της δουλειάς και το στρες και την πίεση και από οικογενειακές άλλες υποθέσεις που μπορεί να με βγάζουν εκτός καλής διάθεσης.

Είναι φορές που το θέατρο για μένα, η πρόβα, η παρέα που θα συναντηθούμε για να κάνουμε τα προγραμματισμένα μας, θα με βάλει σε νέα βάση και θα με βοηθήσει να ξεφύγω από τα προβλήματά μου, από τις έννοιες μου, από την πίεσή μου, για μένα είναι καταλυτική αυτή η παρέα.

M.M. Τι θεωρείς ποιο σημαντικό για την επιτυχία μιας παράστασης;

E.M. Το ποιο σημαντικό είναι να είναι δεμένοι σαν γροθιά, δηλαδή πρέπει οι συντελεστές να έχουν απόλυτη χημεία μεταξύ τους, να υπάρχει και εκτός σκηνής πολύ καλή επαφή, φιλία, πραγματική φιλία, δηλαδή να νοιάζεται ο ένας για τον άλλον, και αυτός είναι βασικός παράγοντας, εάν δηλαδή δεν είναι έστω και ένας μέσα στο σύνολο εξίσου αποδεκτός ή ο ίδιος θεωρεί τον εαυτό του καλύτερο και απομονώνεται τότε έχει χαθεί η μπάλα, δηλαδή χάνει ουσιαστικά όλη η παράσταση.
Το ποιο σημαντικό λοιπόν είναι αυτοί οι άνθρωποι να δένουν μεταξύ τους από το καλημέρα σας. Δεν είναι κάτι που γίνεται με την μία, βασικά πρέπει να υπάρχει καλή διάθεση από πλευράς των συμμετεχόντων, διότι ο καθένας μας, πάει εκεί από την καθημερινότητά του, με τα προβλήματα της δουλειάς του, με τα προβλήματα που κουβαλάει μέσα στην ψυχή του. Όταν βρισκόμαστε εκεί, γινόμαστε όλοι μια παρέα με κοινό στόχο.

Ο στόχος είναι να προσπαθήσουμε για το καλύτερο αποτέλεσμα. Αν αυτό γίνεται από όλους τότε η παράσταση είναι άψογη και το αποτέλεσμα το εισπράττει το κοινό.

Μ.Μ. Ποιο συστατικό είναι απαραίτητο για την επιτυχία και αναγνώριση ενός ηθοποιού; Τι κάνει έναν ηθοποιό πετυχημένο;


E.M. Θα σου μιλήσω ως Έλενα, περισσότερο ως παρατηρήτρια διότι δεν θεωρώ τον εαυτό μου ηθοποιό, ασχολούμαι τρία χρόνια ερασιτεχνικά αλλά αυτό που βλέπω και παρατηρώ είναι ότι γενικά ότι και αν κάνεις, αν το κάνεις με πολλή αγάπη, δεν το κάνεις δηλαδή απλά για βιοποριστικούς λόγους ή γιατί είσαι και λίγο ψώνιο, το αποτέλεσμα είναι πάντα καλό. Με οτιδήποτε καταπιάνεσαι όταν το κάνεις με αγάπη και επειδή το επιθυμείς πολύ, πάντα αυτό που εισπράττει ο άλλος είναι στο μέγιστο, άρα νομίζω το κριτήριο είναι αυτό.

Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που έχουν βρεθεί στο θέατρο από το πουθενά, χωρίς δηλαδή, να ήταν η κύρια επιδίωξή τους αλλά κάτι τους κράτησε. Σε όλα τα πράγματα, κάτι είναι τελικά αυτό που σε δένει. Όταν αυτό συμβαίνει, θεωρώ ότι είναι ευλογία.

Σίγουρα υπάρχουν και οι άνθρωποι που έχουν ταλέντο αλλά δεν αρκεί το ταλέντο από μόνο του, δηλαδή η έκφραση θεωρώ, γιατί σου είπα το κύριο σε έναν ηθοποιό είναι να νιώθει την ώρα που παίζει, αυτό που θες, δεν είναι απλά να λέει τα λόγια. Για να τα νιώθει πρέπει ουσιαστικά να έχει μπει σε αυτή την κατάσταση και δεν είναι έτσι απλό. Το θέμα είναι πόσο το έχεις μελετήσει αυτό, πόσο πραγματικά θέλεις να είναι γνήσιο το αποτέλεσμα.

Πριν μερικά χρόνια, νομίζω πρόπερσυ, είχα πάει πάλι σε μια παράσταση της ερασιτεχνικής ομάδας του Δήμου Ρέντη- Νίκαιας και ήταν μόνο δύο οι συντελεστές. Η παράσταση λεγόνταν "Ιωάννα". Ο κεντρικός ήρωας, η κεντρική ηρωίδα μάλλον, ήταν η Ιωάννα, η οποία όμως ενσαρκώνονταν από έναν άνδρα, τον Μάκη Μητσόπουλο, αυτός ο άνθρωπος λοιπόν δεν είχε κάνει κάτι για να κρύψει το γεγονός ότι ήταν άνδρας, είχε μια περούκα ωστόσο μπορούσες να καταλάβεις και από την φωνή του, ήταν τόσο αισθαντικός και τόσο καλός σε αυτό που έκανε σαν γριά μάνα, που ήταν ανατριχιαστικός, θεωρώ λοιπόν όταν θέλεις κάτι πάρα πολύ και το προσπαθείς και βγαίνει μέσα από την ψυχή σου, ανεξάρτητα αν το κάνεις ερασιτεχνικά ή όχι, είναι καλό.

Μ.Μ. Ποιες είναι οι υποχρεώσεις ενός συμμετέχοντα σε ερασιτεχνική ομάδα θεάτρου;

Ε.Μ. Καταρχάς να σου πω ότι είναι μια δέσμευση εξαρχής γι' αυτό και όταν έρχεται η ώρα της επιλογής των έργων δηλώνουμε διαθεσιμότητα, δηλαδή μας παραθέτουν όλο το πρόγραμμα του Διαδημοτικού Φεστιβάλ.

Τα μαθήματα ξεκινάνε Οκτώβρη και ουσιαστικά ολοκληρώνονται μέχρι και τον Δεκέμβρη γιατί από Ιανουάριο αρχίζουμε την προετοιμασία των έργων. Συγκεκριμένα στο Ρέντη, υπάρχει και ένα τμήμα το οποίο είναι εργαστήρι γι' αυτούς που δεν θα μπορούσαν να συμμετέχουν στις ομάδες ή δεν επελέγησαν τελικά.

Οι υπόλοιποι που μπαίνουμε στην διαδικασία των έργων έχουμε δύο φορές τουλάχιστον την εβδομάδα τρίωρη πρόβα, απογευματινά πάντα και μετά από κει και πέρα ξεκινάνε οι παραστάσεις από τέλη Ιουνίου. Από τις 20 Ιουνίου και μετά ξεκινάνε οι παραστάσεις μέχρι το πρώτο δεκαήμερο του Ιουλίου.

Επανερχόμαστε συνήθως μετά τον Δεκαπεντάυγουστο για πρόβες, στις 18/8. Το θέατρο ενηλίκων έχει δικαίωμα να συμμετέχει στο διαγωνιστικό Φεστιβάλ του Διστόμου, πέρσι στο διαγωνιστικό αυτό Φεστιβάλ με την "Γκόλφω" κερδίσαμε 7 βραβεία, οφείλω να σου πω. Ήταν πολύ καλή παράσταση και από κει και πέρα έχουμε όλο τον Σεπτέμβρη και κάποιες μέρες μέσα στον Οκτώβρη, παραστάσεις.

Το ότι έχουμε παραστάσεις σημαίνει όμως ότι έχουμε και πρόβες, δηλαδή εκτός λοιπόν των ωρών που αφιερώνουμε δύο φορές την εβδομάδα υπάρχουν φορές που είναι παραπάνω από δύο, και 3 και 4 φορές μέσα στην εβδομάδα μπορεί να κάνουμε πρόβα, και Σάββατο και Κυριακή κάποιες φορές για χορογραφίες, προετοιμασία κτλ. 

Επίσης, όσοι συμμετέχουμε είναι δεδομένο ότι πρέπει να παρευρισκόμαστε οπωσδήποτε σε όλες τις παραστάσεις, δεν έχουμε αντικαταστάσεις άρα πρέπει να προσέχεις και τον εαυτό σου πολύ.

Πρέπει σε όλες τις παραστάσεις να είμαστε παρόντες. Άρα έχουμε δέσμευση από τέλος Ιουνίου μέχρι και αρχές Ιουλίου, δηλαδή οι άδειες ορίζονται μετά τις 10 Ιουλίου μέχρι και 15 Αυγούστου , εκείνο το διάστημα, και μετά από κει και πέρα είσαι δεσμευμένος.

Άρα σαν δραστηριότητα έχει δέσμευση, έχει υποχρέωση και έχει ουσιαστικά και εστιασμό σε αυτό, δηλαδή αυτοί που συμμετέχουν πρέπει να το κάνουν με πολλή ψυχή γιατί δεν έχει δικαιολογία, ούτε "έχω την γιορτή μου" ούτε "έχω τα γενέθλιά μου" ούτε "είναι Σαββατοκύριακο, πρέπει να φύγω να πάω στη θάλασσα".

Αυτοί λοιπόν που συμμετέχουν είναι δεδομένο ότι αναγνωρίζουν την υποχρέωση τους και είναι εκεί ότι και να γίνει, είτε είναι πρόβα, είτε είναι παράσταση γιατί είναι το πιο σημαντικό. Είναι πραγματική δέσμευση.

Μ.Μ. Σου έχει τύχει να χάσεις τα λόγια σου επί σκηνής και πώς το αντιμετώπισες;

Ε.Μ. Την πρώτη χρονιά που συμμετείχα με την παράσταση, την "Τελετή", στο Διόνυσο, ένα εξαιρετικό Θέατρο, μέχρι και πριν να συμβεί αυτό, το άκουγα, παθαίνεις λέει "σεντόνι", τι σεντόνι ρε παιδιά λέω, χάνεις τα λόγια σου.

Επειδή όμως οι πρόβες είναι πάρα πολλές, δηλαδή ουσιαστικά επαναλαμβάνουμε τα λόγια μας τόσες φορές που είναι σχεδόν ποίημα, δεν μπορούσα να συνειδητοποιήσω τι ακριβώς σημαίνει αυτό.

Είμαι λοιπόν επί σκηνής και πρέπει να μπω στην διαδικασία να πω ένα πεντάστιχο στην καθαρεύουσα και ξεκινάω "....αυτοκτονία" και μένω στην λέξη αυτοκτονία και συνειδητοποιώ ότι δεν έχει άλλο.

Παίρνω γρήγορα στροφή γιατί εκεί πρέπει να είσαι σε εγρήγορση και αρχίζω και λέω, όχι πλέον στην καθαρεύουσα, αλλά με τα δικά μου λόγια, ότι μπορούσα και όπως μπορούσα.

Στην ομάδα, το καλό είναι ότι πρέπει όλοι να είναι σε ετοιμότητα, δηλαδή μόλις πήραν γραμμή με την δεύτερη, τρίτη κουβέντα ότι εγώ έχω χάσει το μπούσουλα και είμαι σε έκτακτη ανάγκη, δεν περίμεναν καθόλου, μπήκε αμέσως η συνάδελφος, η Αργυρώ τότε, η οποία έπρεπε να με σερβίρει, δεν έχασε καθόλου χρόνο και αυτός ο πρόσθετος χρόνος που μου έδωσε, και καλά πήρα το κέρασμά της, με επανάφερε στην βάση μου.

Μπήκε πολύ πιο γρήγορα, μου έκανε την κίνηση του σερβιρίσματος που έπρεπε να με διακόψει και αμέσως μετά συνέχισα. Μετά ήμουν κανονικά στα λόγια μου αλλά σε εκείνη την φάση για ελάχιστα δευτερόλεπτα έπαθα αυτό που λέμε σεντόνι, δηλαδή ουσιαστικά δεν ήξερα απολύτως τίποτα.

Το βίωσα και ήταν τρομαχτικό και αυτό συμβαίνει όταν ουσιαστικά αποσυντονίζεσαι έστω και για λίγο, εάν σου αποσπάσει την προσοχή σου κάτι ή τέλος πάντων αφεθείς είναι πολύ εύκολο να σου συμβεί.

Βέβαια το καλό είναι να μην μείνει το απόλυτο κενό. Αν δεν μείνει το απόλυτο κενό επειδή είμαστε πάντα όλη η ομάδα σε ετοιμότητα φροντίζουμε να καλύψουμε αυτό το διάστημα, ώστε να μην φανεί κάτω ότι κάτι συμβαίνει και πραγματικά από κάτω δεν πήραν μυρωδιά και πήγαν όλα καλά.

ΕΝ ΚΑΤΑΚΛΕΙΔΙ...


Τα συναισθήματα που θα βιώσεις κατά την διάρκεια μιας παράστασης, το πόσο μπορεί να σε συγκινήσει μια ερμηνεία, οι προβληματισμοί και οι σκέψεις που γεννιούνται μέσα σου, δεν έχουν καμία σχέση με τις ταμπέλες "Ερασιτεχνικό Θέατρο", Επαγγελματικό Θέατρο.

Τι είναι όμως αυτό, εκτός από την αγάπη για την τέχνη που υπηρετούν, τις γνώσεις, το ταλέντο, την σκληρή δουλειά, την φαντασία, που οδηγούν τον ηθοποιό, τον σκηνοθέτη, όλους του συντελεστές σε μια επιτυχημένη παράσταση (ως ένα βαθμό υποκειμενικό, κατά την γνώμη μου καθώς εξαρτάται από το πώς ο καθένας ορίζει μια επιτυχημένη παράσταση) ;

Τα προσωπικά βιώματα του κάθε ανθρώπου που ασχολείται με την τέχνη είτε επαγγελματικά είτε ερασιτεχνικά παίζουν σημαντικό ρόλο στο πως επικοινωνεί με το κοινό, πως εκφράζεται μέσα από αυτή.

'Όπως είπε και ένας μεγάλος μας ποιητής, ο Γιάννης Ρίτσος,

"....η ποίηση δεν είναι μόνο ταλέντο, δεν είναι μονάχα άσκηση. Δεν είναι μονάχα συνειδητοποίηση και γνώση, απέραντη γνώση όλης της παγκόσμιας ποίησης από αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι σήμερα, αλλά ταυτόχρονα και τα βιώματα. Τα προσωπικά βιώματα τα οποία αυτά είναι που ξυπνούν και τις δυνάμεις μας και που αναπτύσσουν την ευαισθησία μας....

Τα αποτελέσματα αυτών των βιωμάτων και οι διεργασίες τους μέσα μου, αυτά έχουν αποτυπωθεί μέσα σ ’ολόκληρο το έργο μου, όχι πια σαν προσωπικές πείρες αλλά καλλιτεχνικά αντικειμενοποιημένα. Γιατί, για την τέχνη στο βαθμό που το υποκείμενο αντικειμενοποιείται και το αντικείμενο προσωποποιείται, σ ’αυτό ακριβώς το βαθμό αρχίζει μια ουσιαστική σχέση με τον κόσμο και με την τέχνη..."