Dia de los Muertos: Η μέρα των Νεκρών στην Αθήνα


Η Ημέρα των Νεκρών, η διάσημη μεξικάνικη γιορτή που κρατά την ιστορία της από τη μακρινή εποχή των Αζτέκων, επιστρέφει στο κέντρο της πόλης, αναβιώνοντας ήθη και έθιμα που μας ταξιδεύουν πέρα από τον Ατλαντικό ωκεανό.

Με κοινό σημείο εκκίνησης την Τετάρτη 31 Οκτωβρίου και για λίγες ημέρες στις αρχές του Νοεμβρίου περίοδος που συμπίπτει με την ολοκλήρωση του ετήσιου κύκλου της καλλιέργειας καλαμποκιού, διάφορες πόλεις σε όλο τον κόσμο συγχρονίζονται, μαζί τους και η Αθήνα, για να ξορκίσουν τα δαιμόνια του θανάτου με μασκαρέματα, χαμόγελα, μουσικές και μπόλικο χιούμορ.

Φωτογραφία: Πολυτίμη Χαραμή

Ξεκινώντας με την κατασκευή του πατροπαράδοτου βωμού στο δραστήριο κέντρο γλωσσών Abanico (ο οποίος φέτος αφιερώνεται στους μετανάστες/ πρόσφυγες που έχασαν τη ζωή τους).

Με προσφορές όπως φαγητά, γλυκά και αγαπημένα αντικείμενα για τους νεκρούς, έναν τετραήμερο εκδηλώσεων από την Πρεσβεία του Μεξικού και την Μεξικανική κοινότητα, πού περιμένει μικρούς και μεγάλους, με ελεύθερη είσοδο.

Φωτογραφία: Πολυτίμη Χαραμή

Εργαστήρια κεραμικής και παρασκευής «pan de muerto», φωτογραφικές εκθέσεις, ομιλίες, τραγούδια, παιχνίδια και μεξικάνικες ταινίες προθερμαίνουν το έδαφος για τη μεγάλη γιορτινή παρέλαση του Σαββάτου (3/11).

Φωτογραφία: Πολυτίμη Χαραμή


Την μεγάλη ημέρα, μετά από την έκθεση του βωμού των νεκρών και το μακιγιάρισμα των συμμετεχόντων από επαγγελματίες στο Βρυσάκι, Χώρος Τέχνης και Δράσης, η παρέλαση της «Κατρίνας» ξεκινά στις 7.30 το απόγευμα, κατευθύνεται από την Πλάκα στο Θησείο, το Μοναστηράκι και πάλι πίσω.

Έπειτα, η Μεξικανή τραγουδίστρια και καθηγήτρια φωνητικής έκφρασης Martha Moreleón ανεβαίνει στη σκηνή για να απογειώσει το εορταστικό κλίμα.

Φωτογραφία: Πολυτίμη Χαραμή

Φωτογραφία: Πολυτίμη Χαραμή

Φωτογραφία: Πολυτίμη Χαραμή

Φωτογραφία: Πολυτίμη Χαραμή

Στο Μεξικό η Ημέρα των Νεκρών είναι αργία. Πριν τον αποικισμό των Ισπανών τον 16ο αιώνα, εορταζόταν στην αρχή του καλοκαιριού. 

Σταδιακά συσχετίστηκε με τις 31 Οκτωβρίου, 1 και 2 Νοεμβρίου, ώστε να συμπίπτει με τον εορτασμό του Χαλοουίν, των Αγίων Πάντων και την ημέρα των Ψυχών στις δυτικές εκκλησίες.

Φωτογραφία: Florent Celhay

Φωτογραφία: Florent Celhay

Φωτογραφία: Florent Celhay

Φωτογραφία: Florent Celhay

Στα κεράσματα της ημέρας την τιμητική τους έχουν τα «Calaveras», ζαχαρωτά σε σχήμα κρανίου, φέρετρου ή σκελετού, μεθυστικά ποτά και το περίφημο «ψωμί των νεκρών» το οποίο είναι πασπαλισμένο με κόκκινη ζάχαρη που συμβολίζει το αίμα, ενώ στους στολισμούς δεσπόζουν τα πορτοκαλί λουλούδια, γνωστά ως «λουλούδια του θανάτου», για να τον ξορκίσουν.

Φωτογραφία: Florent Celhay

Φωτογραφία: Florent Celhay

 Φωτογραφία: Florent Celhay

Πιστεύεται πως τις μέρες αυτές οι νεκροί έρχονται να επισκεφθούν και πάλι τους δικούς τους που τους προσμένουν με λαχτάρα και τους υποδέχονται με μεγάλη στοργή και φροντίδα. 

Η αντίληψη των Μεξικανών για το θάνατο, που εκφράζεται χαρακτηριστικά στη λαϊκή τους τέχνη, συνδυάζει αγάπη, σεβασμό και μια πολύ ευρηματική αίσθηση του χιούμορ, στα όρια της σάτιρας, σε ένα περιβάλλον πρόσφορο για μια ευχάριστη και απελευθερωτική αίσθηση αναπόλησης.

Φωτογραφία: Florent Celhay

 Φωτογραφία: Florent Celhay

Φωτογραφία: Florent Celhay

Οι παραδόσεις της ημέρας των νεκρών περιλαμβάνουν την κατασκευή ιδιωτικών βωμών, γνωστών ως ofrendas, τιμώντας τους νεκρούς χρησιμοποιώντας καλαβέρα (ομοιώματα κρανίων), κατιφέδες και τα αγαπημένα φαγητά, ποτά των αποβιώσαντων και επισκέψεις στους τάφους κομίζοντας δώρα.

Φωτογραφία: Florent Celhay

Η γιορτή έγινε σε συνεργασία με την Colectivo Balam συλλογικότητα Μεξικανών καλλιτεχνών και διανοούμενων στην Αθηνά, Abanico φροντιστήριο ξένων γλωσσών και την Πρεσβεία του Μεξικού.

Επιμέλεια: Χάρης Ντακ