Σκιαθίτικο Σπίτι": Ένα βίωμα που έγινε εγχείρημα



Το «Σκιαθίτικο Σπίτι» είναι μία ιδιωτική πρωτοβουλία με σκοπό τη διατήρηση και την ανάδειξη του παραδοσιακού τρόπου ζωής του περασμένου αιώνα στη Σκιάθο. Η οικία έχει ως έκθεμα τον ίδιο της τον εαυτό, συνοδευόμενη από τα κειμήλια τεσσάρων γενεών.

Το «Σκιαθίτικο Σπίτι» βασίζεται στην ιδέα ότι οι ίδιοι οι απόγονοι, διηγούμαστε την ιστορία των προγόνων μας μέσα στο σπίτι – αρχοντικό, στο οποίο έζησαν πέντε γενεές της οικογένειάς μας. Πρόκειται για ένα βίωμα που έγινε εγχείρημα. Από τότε που θυμόμαστε τον εαυτό μας ζούμε ανάμεσα σε μνήμες και ιστορίες προγόνων.

Στη διατήρηση και διάσωση της μνήμης, φυσικά, συνέβαλλε το γεγονός ότι μεγαλώσαμε στο αρχοντικό της οικογένειας, στο οποίο έζησαν οι πρόγονοί μας, και το οποίο κληροδοτούνταν από γενιά σε γενιά μαζί με τα αντικείμενα που το πλαισίωναν.

Κάθε γενιά διατηρούσε τα αντικείμενα της προηγούμενης ως ένδειξη σεβασμού. Σήμερα, αυτό το συνονθύλευμα από μνήμες, ιστορίες και κειμήλια τεσσάρων γενεών αποτελεί βίωμα και κομμάτι της ταυτότητάς μας. Έτσι, πριν από τέσσερα χρόνια πήραμε την απόφαση να «ανοίξουμε» το σπίτι μας στο κοινό, δημιουργώντας ένα open house στη Χώρα της Σκιάθου.

Τα επιστημονικά πεδία των σπουδών μας αποτέλεσαν σημαντικό εργαλείο για την οργάνωση του αρχείου και των κειμηλίων μας, καθώς στόχος ήταν ο συνδυασμός της επιστημονικής τεκμηρίωσης με τις ρίζες και το βίωμά μας. Όντας αρχιτέκτονας (η Μαρένα) και νηπιαγωγός (η Φωτεινή), η καθεμία από εμάς εμπλουτίζει με τις γνώσεις της την αφήγηση της ιστορίας της οικογένειάς μας, και κατ’ επέκταση του νησιού της Σκιάθου.

Η οικία είναι ένα «δοχείο ζωής», όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο αρχιτέκτονας Άρης Κωνσταντινίδης. Εκεί γεννιέσαι, μεγαλώνεις, γερνάς. Εκεί ζεις, εξελίσσεσαι και πεθαίνεις! Για εμάς η οικία μας είναι ένα «δοχείο ζωών», στο οποίο έζησαν, μεγάλωσαν και γέρασαν τέσσερις γενεές πριν από εμάς. Καθεμία από τις γενιές «γέμιζε» το «δοχείο»-οικία με μνήμες, ιστορίες και κειμήλια. Σήμερα, βρίσκουμε τον εαυτό μας ευλογημένο, καθώς έχουμε στα χέρια μας ένα «δοχείο» γεμάτο αφθονία ζωών, στο οποίο έρχεται να προστεθεί και η δική μας. Ευθύνη μας είναι να παραδώσουμε αυτό το «δοχείο» στην επόμενη γενιά ακέραιο.

Ο βιωματικός χαρακτήρας της ξενάγησης χαρακτηρίζει την περιήγηση του επισκέπτη στην οικία μας, μεταφέροντάς τον σε έναν άλλον χωροχρόνο. Κάθε ξενάγηση είναι ξεχωριστή, καθώς προσαρμόζεται στην φυσιογνωμία, την προσωπικότητα και τα βιώματα του κάθε επισκέπτη. Εργαλείο μας, το αρχείο καταγραφών των προηγούμενων γενεών. Έτσι, η αφήγησή μας στο χώρο δομήθηκε με βάση τις σημειώσεις βασικών πληροφοριών που είχαν καταγραφεί για το κάθε κειμήλιο, κυρίως από τις γιαγιάδες της οικογένειας.

Οι καταγραφές των γυναικών της οικίας κυριαρχούν, καθώς εκείνες ήταν που ζούσαν κυρίως στο σπίτι, μιας και οι άνδρες ταξίδευαν συνεχώς, λόγω της ενασχόλησής τους με ναυτικά επαγγέλματα. Λεπτομέρειες φορεσιών και υφαντών, μαγειρικές συνταγές, αλληλογραφίες και σημειώσεις γεγονότων της ζωής τους, αποτελούν σημαντικό σημείο αναφοράς της αφήγησής μας. Με αυτόν τον τρόμο η ξενάγηση εμπλουτίζεται με το βίωμα όλων των προηγούμενων γενεών με διαμεσολαβητές εμάς, την πέμπτη γενιά.