Το άγριο φαράγγι της Αθήνας: Οδοιπορικό στο εντυπωσιακό σπήλαιο φανερωμένης
Τρισήμισυ χιλιόμετρα από το κέντρο της Χασιάς, στη Δυτική όχθη του φαραγγιού της Γιαννούλας βρίσκεται το μοναστήρι των Κλειστών αφιερωμένο στην Παναγία. Η τοποθεσία είναι επιβλητική
Oι κάθετες σχεδόν όχθες του φαραγγιού προξενούν δέος στον επισκέπτη και το αδιάκοπο βουητό του νερού στη βραχώδη και ανώμαλη κοίτη του, τους χειμερινούς και ανοιξιάτικους μήνες, ανάμικτο με το θρόϊσμα των φύλλων, των δένδρων και τις ψαλμωδίες των καλογραιών, αγγίζουν τα μύχια της ψυχής σαν θεσπέσια συναυλία στο μεγάλο Δημιουργό...
Η πράγματι «Κλειστή» τοποθεσία του μοναστηριού περιβάλλεται, βόρεια από τα κάθετα βράχια του «Άρματος» ή Καλιακούδας, ανατολικά από τις κορυφές «Ταμίλθι» και «Αλογόπετρα» και δυτικά από την κορυφογραμμή «Θοδώρα» και «Καλλίνικο».
Μεσημβρινά το βλέμμα ξανοίγει μέχρι τις παρυφές του χωριού Χασιά και των γύρω δασωμένων κορυφών.
Από αρχαιολογική άποψη ο ευρύτερος χώρος παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον.
Κατ’ αρχήν η μεγάλης στρατηγικής σημασίας διάβαση προς τα Βοιωτικά πεδία, η «Κλεισώρεια» των Βυζαντινών, ή «δερβένι της Χασιάς» όπως κατά την Τουρκοκρατία ονομάζονταν, περνούσε λίγο κάτω από το μοναστήρι, όπου ο σημερινός δρόμος προς Δερβενοχώρια συμπίπτει σχεδόν με τον παλιό που ήταν ο συντομότερος και πολυσύχναστος.
Το δρόμο αυτόν κατά την αρχαιότητα έλεγχαν δύο φρούρια, της Φυλής και της Πανάκτου μακρύτερα στο οροπέδιο των Δερβενοχωρίων.
Το μοναστήρι
Άγνωστο πότε ιδρύθηκε, φαίνεται όμως ότι ήταν αρχαιότατη μονή, καθώς αυτό μας το πιστοποιούν διάφορες επιγραφές: στο νάρθηκα υπάρχει το 1204, το 1677 σε μια βρύση και το 1742 σε ένα από τα παράθυρα του Ιερού.
Η είσοδος της μονής κλειστών
Βρίσκεται 20 χλμ. από την Αθήνα, 3 χλμ. μετά τη Φυλή, σε υψόμετρο 600 μ. στις Ν.Δ. υπώρειες της Πάρνηθας. Ονομάζεται και Μονή Κλειστών διότι περικλείεται από βουνά. Το καθολικό είναι ναός βυζαντινός, σταυροειδής με τρούλο, δικίονος.
Εσωτερικά της Μονής
Υπάρχουν ενδείξεις ότι ανηγέρθη τον 14ο αι. και ανακαινίστηκε τον 17ο. Σύμφωνα με την παράδοση, απέναντι ακριβώς από τη μονή, σε σπηλιά της πλαγιάς (χωρίζονται με ρέμα) βρέθηκε εικόνα της Θεοτόκου.
Πηγή υδροληψίας
Ενα όμορφο πηγάδι στην αυλή της μονής
Άποψη σπηλαίου φανερωμένης από την μονή
Σπήλαιο φανερωμένης
Επειδή εκεί δεν προσφέρεται ο τόπος, χτίστηκε η εκκλησία στη σημερινή της θέση. Κατά τη γερμανική κατοχή, η μονή προσέφερε πολλά στον αγώνα του έθνους κατά των κατακτητών.
Στο κοίλωμα της Φανερωμένης υπάρχουν πάμπολλα αφιερώματα πιστών
Γεωλογικά η "σπηλιά" της Φανερωμένης, δεν είναι ακριβώς σπηλιά, είναι μια σπηλαιώδης εσοχή στον βράχο από όταν κάποτε αποκόπηκε ένα τεράστιο κομμάτι από αυτόν αποκαλύπτοντας μια σειρά από εσωτερικούς θαλάμους- σπηλαιώσεις, μια από τις οποίες είναι και ο χώρος της Φανερωμένης.
Σπήλαιο φανερωμένης
Επειδή εκεί δεν προσφέρεται ο τόπος, χτίστηκε η εκκλησία στη σημερινή της θέση. Κατά τη γερμανική κατοχή, η μονή προσέφερε πολλά στον αγώνα του έθνους κατά των κατακτητών.
Στο κοίλωμα της Φανερωμένης υπάρχουν πάμπολλα αφιερώματα πιστών
Γεωλογικά η "σπηλιά" της Φανερωμένης, δεν είναι ακριβώς σπηλιά, είναι μια σπηλαιώδης εσοχή στον βράχο από όταν κάποτε αποκόπηκε ένα τεράστιο κομμάτι από αυτόν αποκαλύπτοντας μια σειρά από εσωτερικούς θαλάμους- σπηλαιώσεις, μια από τις οποίες είναι και ο χώρος της Φανερωμένης.
Το περιβάλλον στη Φανερωμένη και τη Μονή Κλειστών όπως και το περιβάλλον στις προσβάσεις προς την περιοχή, το γενικότερο τοπίο, οι κορυφές των βουνών τριγύρω, είναι μεγάλης φυσικής ομορφιάς.
Μια φυσική ομορφιά που κατά τόπους γίνεται αρκετά άγρια παρά την εγγύτητα στην Αθήνα (18-20χλμ από το κέντρο). Επίσης, στις μέρες μας, στο γύρω δάσος μέχρι και κάτω στο φαράγγι συχνάζουν πολλά ελάφια, αγριόχοιροι, και ψηλότερα αίγαγροι και λύκοι.
Στην άλλη είσοδο του φαραγγιού, τη βόρεια, βρίσκεται το σπήλαιο του Πανός. Γενικά όλη η ευρύτερη περιοχή έχει οικιστικές, θρησκευτικές, και ταξιδιωτικές δραστηριότητες θαμένες μέσα σε χιλιάδες χρόνια ιστορίας, που δημιούργησαν διάφορα ορόσημα, πχ επίσης, το Φρούριο της Φυλής (σε ευθεία απόσταση 1.200μ ΒΔ της Μονής).
Άποψη της μονής από την σπηλιά Φανερωμένης
Ο ναός τιμάται στην Κοίμηση της Θεοτόκου και εορτάζει στις 15 Αυγούστου. Υπάρχουν αρκετά κειμήλια και λειψανοθήκες με λείψανα μεγάλων αγίων της εκκλησίας. Γυναικείο μοναστήρι. Δρόμος βατός, καλός.
Τρόπος πρόσβασης
Για να πάει κάποιος στη Μονή απ’τα Δερβενοχώρια ακολουθεί το δρόμο προς Χασιά (Φυλή). περίπου 20 χιλιόμετρα από Δερβενοχώρια.
Χρειάζεται προσχεδιασμός του χρόνου εκκίνησης, αν πρόκειται να γίνει είσοδος στο χώρο της Μονής (ανοικτή 9:00-12:00 και 16:00-18:30 ή 18:00). Είναι κάτι που προτείνεται ανεπιφύλακτα, γιατί το ένα τρίτο της ομορφιάς και του ενδιαφέροντος της διαδρομής είναι στον χώρο της Μονής.
Σημεία υδροληψίας η βρύση στο Πλάτωμα Γιαννούλας και η βρύση στη Μονή Κλειστών (όταν είναι ανοικτή η Μονή).
Δείτε το φαράγγι και το σπήλαιο, στο βίντεο που ακολουθεί